Nie daj się oszukać przy spisie

Seniorze, sprawdź rachmistrza! Nie daj się nabrać na nowy rodzaj oszustwa - na spis powszechny.

Od początku kwietnia do końca września 2021 r. trwa Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań prowadzony przez Główny Urząd Statystyczny. Udział w spisie jest obowiązkowy, zgodnie z ustawą o statystyce publicznej. Obowiązkową formą jest samospis internetowy, uzupełniająca metoda to spis przez telefon poprzez infolinię spisową lub bezpośrednio przy pomocy rachmistrza spisowego.

Trzeba być jednak ostrożnym przy podawaniu danych osobowych, spis może stać się bowiem doskonałą okazją do wyłudzania naszych danych przez przestępców. Szczególnie narażeni na ich działania są seniorzy.
Ruszyła właśnie akcja Seniorze, sprawdź Rachmistrza!, zorganizowana przez Stowarzyszenie MANKO i pismo Głos Seniora. Jej celem jest zwiększenie świadomości seniorów i ich edukacja w zakresie weryfikacji rachmistrzów spisowych w trakcie trwania spisu powszechnego.

Jakie są metody oszustw na spis?

Metoda na rachmistrza w internecie
W pierwszej fazie spisu powszechnego seniorzy są szczególnie narażeni na oszustwa poprzez fałszywe strony internetowe rzekomo umożliwiające udział w spisie. Należy uważać na wszystkie komunikaty przychodzące z niesprawdzonych źródeł, a wśród nich m.in. e-maile, SMS-y, wiadomości w mediach społecznościowych czy komunikatorach internetowych. Pod żadnym pozorem nie powinno się klikać w linki zewnętrzne zawarte w podejrzanych wiadomościach, ponieważ mogą one prowadzić do stron czy aplikacji, które bez problemu przechwycą nasze dane. Do systemu należy logować się wyłącznie poprzez autoryzowaną stronę https://spis.gov.pl/

Metoda na rachmistrza przez telefon

W drugim etapie spisu powszechnego do osób niespisanych będzie dzwonił bezpośrednio rachmistrz z Głównego Urzędu Statystycznego. Ponieważ - według licznych badań - tylko 20 proc. seniorów korzysta z internetu, ta druga metoda manipulacji może okazać się jeszcze niebezpieczniejsza. Oszuści będą się starali wyłudzać dane osobowe, podając się przez telefon za rachmistrzów. Mogą również namawiać do kliknięcia w podejrzane linki lub instalacji specjalnych aplikacji.
Dlatego warto wiedzieć, że każdy uczestnik spisu ma prawo zweryfikować tożsamość swojego rozmówcy. Wystarczy poprosić o jego imię, nazwisko i numer legitymacji. Można je sprawdzić dzwoniąc na infolinię spisową na numer 22 279 99 99. Należy to zrobić przed udzieleniem jakichkolwiek informacji.

Metoda na rachmistrza w domu
Jeśli sytuacja pandemiczna na to pozwoli, to nieunikniona będą również bezpośrednie wizyty rachmistrzów w domach osób, które do tej pory nie wzięły udziału w spisie powszechnym. Jest to kolejna idealna sytuacja dla oszustów, którzy mogą podszywać się pod rachmistrzów. Wpuszczenie takiej osoby do domu może być bardzo nieprzyjemne w skutkach dla właściciela mieszkania, bo prócz kradzieży danych osobowych naraża również na rabunek majątku.
Należy uważać na wszystkie podejrzane prośby osoby podającej się za rachmistrza. Rachmistrzowie nie mogą robić zdjęć naszym dowodom osobistym w celu weryfikacji, prosić o opłatę za udział w spisie czy proponować zalogowania się na ich urządzeniu do systemu spisowego poprzez bank.
Dlatego przed podaniem jakichkolwiek danych należy zweryfikować każdego rachmistrza, dzwoniąc na infolinię spisową 22 279 99 99.