Urodzinowy Ratusz

24 września w ramach obchodów 125. rocznicy oddania do użytku Ratusza Urząd Miejski w Bielsku-Białej zorganizował dzień otwarty. Blisko 500 osób zwiedziło najważniejsze miejsca w budynku władz samorządowych miasta. W parku za UM zwiedzający mogli się zapoznać z tajnym tunelem ucieczkowym z Ratusza oraz przejść podziemną szczeliną przeciwlotniczą. Wieczorem imprezę zwieńczył uroczysty koncert solistów Bielskiej Orkiestry Kameralnej.

Punktualnie o godz. 13.00 z wieży Ratusza rozległ się głos trąbki, który zwiastował rozpoczęcie urodzinowej imprezy. Przed wejściem do Ratusza gości witał w insygniach władzy prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski.

- 125 lat to wspaniały jubileusz i to budynku, gdzie od początku zapadają najważniejsze decyzje dla tego miasta. Te dobre i te gorsze, bo historia pokazuje, że są różne, ale myślę, że wszyscy, którzy tutaj urzędowali, starali się to robić jak najlepiej. To także jeden z najpiękniejszych budynków w naszym mieście i jest chlubą Bielska-Białej, tak jak wiele innych zabytków - mówił prezydent Jarosław Klimaszewski. Podkreślał, że Ratusz nie jest urzędu, lecz samorządu, a samorząd to mieszkańcy Bielska-Białej.

Od drzwi Ratusza przybyłych prowadził historyk Jakub Krajewski z Wydziału Kultury i Promocji UM, który oprowadzał po Ratuszu. Trasa biegła szeroką klatką schodową do sali sesyjnej, później zwiedzano salę posiedzeń władz miasta i gabinet prezydenta miasta. Historyk przedstawiał informacje o dziejach tego budynku i wiele mało znanych ciekawostek na jego temat.
Ratusz w Białej został wybudowany według projektu Emanuela Rosta juniora w latach 1895-1897. Był on siedzibą miejskiej Kasy Oszczędności oraz Rady Miasta Białej. Mieścił się tutaj także oddział 20-osobowej policji i areszt w suterenie. W trzech pokojach Ratusza działało muzeum miejskie, a na samej górze były mieszkania urzędników.

- Nad budynkiem wznosi się kwadratowa wieża zegarowa z loggią widokową, którą nakrywa wieloboczny hełm z galeryjką i iglicą. Umieszczony na wieży kurant wygrywa miejski hejnał. Niezwykle bogata jest dekoracja fasady – z medalionami i wizerunkami pszczół, symbolizujących pracowitość i zapobiegliwość mieszczan. Nad wejściem u szczytu we wnęce stoi bogini Eirene (uosobienie pokoju) z rogiem obfitości w ręku i małym Plutosem, symbolem bogactwa - wyjaśniał szczegóły ornamentyki siedziby władz samorządu Bielska-Białej Kuba Krajewski.

Po zwiedzeniu Ratusza drugą klatką schodową zwiedzający udali się do parku za siedzibą UM. Tam czekał na nich Jacek Kachel, który opowiadał o tajnym tunelu ucieczkowym i szczelinie przeciwlotniczej.

Ratusz ma swój własny system tuneli i tajne przejście pozwalające niepostrzeżenie wymknąć się z niego do parku. System tuneli powstał w 1896 roku jako tajne przejście z Ratusza do parku pod tzw. kopczyk.

- W 1960 roku tunele zostały częściowo przebudowane. Modernizacja polegała między innymi na likwidacji wyjścia do ogrodu. W tamtym miejscu wybudowano schron (kilka niewielkich pomieszczeń), który mógł pomieścić 30 osób - informował historyk Jacek Kachel. - O ile o tunelu ratuszowym wiedziała, przynajmniej teoretycznie, wąska grupa zainteresowanych, to tylko nieliczni mieli świadomość, że tuż obok znajduje się równie ciekawy obiekt. Mowa o schronie przeciwlotniczym, a właściwie, używając terminologii fachowej, szczelinie przeciwlotniczej - dodał J. Kachel.

Szczelina przeciwlotnicza służyła jako stała budowla ochronna. To długi i wąski tunel w kształcie zygzaka. Zazwyczaj takie obiekty lokalizowano niedaleko ważnych urzędów, jednak odsunięte od nich na co najmniej odległość równą ¾ wysokości budynku. Odległość ta miała zabezpieczyć szczeliny przed zagruzowaniem w wypadku zawalenia się budynku. Szczeliny przeciwlotnicze stałe mają dwa wejścia/wyjścia z przedsionkami gazoszczelnymi, wyposażone w specjalne grodzie. Szczelina w Bielsku-Białej ma około 50 metrów długości, jest podzielona na dwa duże pomieszczenia. Maksymalnie mogło się tu pomieścić 280 osób. Świeże powietrze dostaje się do szczeliny samoczynnie za pomocą 5 kominów wentylacyjnych. Powstałą ona najprawdopodobniej w 1941 roku.

Przybyli do parku zwiedzający podczas penetrowania podziemi mogli zapoznać się z miniwystawą przybliżającą ciekawostki związane historią Rratusza czy z bronią strzelecką typu Mauser, którą prezentowali ubrani w stroje ck. armii Jacek Kachel i Dariusz Gajny. Broń i mundury zostały użyczone przez Teatr Polski w Bielsku-Białej.
Ogromne zainteresowanie chcących zwiedzić Ratusz i podziemne obiekty sprawiło, że prezydent Jarosław Klimaszewski podjął decyzję, że urodzinowa impreza zostanie powtórzona, o czym wcześniej państwa poinformujemy.

r