Trzy fotograficzne światy

Zgodnie z tytułem wystawy, Thomas Kast przedstawia Świat w trzech odsłonach. W pierwszej sali Galerii Fotografii B&B – mieszczącej się na parterze budynku Miejskiego Domu Kultury przy ulicy 1 Maja 12 – pokazywany jest cykl zdjęć zrobionych podczas corocznej pielgrzymki ortodoksyjnych Żydów do grobu rabina Dawida z Celowa. Druga sala mieści obrazy z targu mięsnego w Chinach, a trzecia przedstawia fotoreportaż dokumentujący życie w zakładzie dla osób ze schizofrenią.

Pielgrzymka chasydów niesie ze sobą poczucie nadmiaru. Na zdjęciach widać zwarty tłum pozornie tak samo ubranych mężczyzn w czarnych chałatach, kapeluszach, kipach z pokręconymi w loki pejsami i brodami.
- Kiedy się przyjrzeć bliżej, różni ich wiele – kształt kapelusza, skarpetki, okulary – zwraca uwagę autor. W tym jednolitym tłumie każdy chce być mimo wszystko charakterystyczny.

Thomas Kast przez kilkanaście lat mieszkał w Izraelu, tam poznał ortodoksyjne społeczności, prowadząc dla nich zajęcia, ucząc fotografii oraz grafiki komputerowej. Dla nas świat chasydów jest egzotyczny. W przedwojennym Bielsku nie było ortodoksyjnych Żydów, w Białej mieszkała spora chasydzka społeczność. II wojna światowa zmiotła z powierzchni ziemi cały ten świat. Przypominają go doroczne pielgrzymki chasydów do grobów cadyków – charyzmatycznych przywódców tych religijnych społeczności - których jest sporo na ziemiach polskich. Właśnie jedną z takich pielgrzymek – do grobu rabina Dawida z Celowa - sfotografował Thomas Kast.

Nie było mu łatwo dostać się na to spotkanie, mimo że znał wielu przedstawicieli tych społeczności. Pomogły kontakty z rodziną Nissenbaumów, których fundacja zajmuje się ratowaniem świadectw i zabytków kultury żydowskiej w Polsce, zwłaszcza odbudową i ochroną cmentarzy żydowskich. Udało się, został zaakceptowany i mógł fotografować pielgrzymujących do grobu rabina Dawida. To też do łatwych zadań nie należało, tłok, ścisk w niewielkim pomieszczeniu sprawił, że niektóre zdjęcia wykonywał, wisząc na belce sufitowej.

W środkowej sali galerii B&B dominuje czerwień, czerwień krwi i zwierzęcego mięsa. Choć autor twierdzi, że nie fotografował jatki, ale zwykły targ mięsny, ta czerwień jest wszechogarniająca. Zadziwiające jest to, że na taki temat zdecydował się fotograf deklarujący się jako weganin…

Bohaterowie portretów z trzeciego ze światów Thomasa Kasta nie patrzą na żadnym ze zdjęć w obiektyw. To kolejny temat zamkniętego środowiska, i to dosłownie… Pod tytułem Instytucja autor prezentuje życie w zakładzie dla osób cierpiących na schizofrenię. Cykl powstawał dwa lata, w tym okresie fotograf poznawał historie i osobowości pacjentów oraz personelu zamkniętej instytucji. To najbardziej przejmujące zdjęcia, portrety ludzi zamkniętych w dwóch światach – instytucji i swojego umysłu. 
Podczas wernisażu autor opowiadał wiele historii osób, które musiał poznać, musiał zostać przez nie zaakceptowany, żeby móc wykonać te zdjęcia. Mimo że kadry wyglądają na ukradkowe, powstawały przez wiele godzin.

Thomas Kast jest fotografem niezależnym. Kilkanaście lat mieszkał w Izraelu, uczył fotografii oraz projektowania w Shenkar College of Engineering and Design. Obecnie mieszka w Szwajcarii, w Zurichu. Zajmuje się ilustracją, fotografią i pisaniem książek. Jest autorem kilku albumów fotograficznych oraz filozoficznej powieści science fiction Great Convergence.
Dwa z zaprezentowanych na wystawie tematów – Czerwony targ i Pielgrzymka – zostały wydane jako fotoalbumy w formie elektronicznej z komentarzem autora. Album Instytucja jest w przygotowaniu.

Thomas Kast jest rodzinnie związany z naszym miastem. Mama fotografa należy do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej. On sam przyjeżdżał z Katowic na uroczystości do siedziby bielskiej GWŻ. Zorganizowanie wystawy Thomasa Kasta w Bielsku-Białej zaproponowała w rozmowie z Ewą Kozak z Wydziału Kultury i Promocji bielskiego Urzędu Miejskiego przewodnicząca GWŻ Dorota Wiewióra.
- Rozmawiałyśmy w kontekście Foto Art Festivalu oraz Galerii Fotografii B&B – mówi Ewa Kozak, która jest zaangażowana w przygotowanie FAF, prezentującego w Bielsku-Białej fotografię z całego świata. Zaproponowała prowadzącej galerię B&B Inez Baturo właśnie wystawę prac Thomasa Kasta i po jej akceptacji ta ekspozycja jest prezentowana w bielskiej galerii. 

Świat w trzech odsłonach Thomasa Kasta można oglądać w Galerii Fotografii B&B przy ul. 1 Maja 12 do 1 marca. Od 4 marca będzie tam prezentowana wystawa Tomasza Sobczaka Takie jest życie. Galeria jest czynna od wtorku do piątku w godz. 10.00-18.00, w soboty 9.00-15.00.

wag

 Wystawa Thomasa Kasta Świat w trzech odsłonach fot. Paweł Sowa/Wydział Prasowy UMBB