Rewitalizacja miejskich systemów nadbrzeżnych

Lasek Bathelta, ul. Pieczarkowa, Trzy Lipki, ujście potoku Straconka do rzeki Białej, plac przy Szkole Podstawowej nr 25, Las Cygański i Wapienica - to lokalizacje, w których lada moment rozpoczną się roboty budowlane związane z projektem Rewitalizacja miejskich systemów nadbrzeżnych wraz z utworzeniem Centrum Edukacji Ekologicznej w mieście Bielsko-Biała.

Celem projektu jest zapewnienie czynnej ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych oraz ograniczenie antropopresji, czyli planowanego i przypadkowego działania ludzi mającego wpływ na środowisko przyrodnicze na obszarach chronionych. Zasięg przedsięwzięcia jest bardzo duży i obejmuje kilkanaście lokalizacji w całym mieście. Ważnym elementem projektu jest też edukacja. W kilku miejscach powstaną tzw. klasy w krajobrazie z tablicami edukacyjnymi oraz Ogrody Beskidzkie z grządkami roślin występujących na danym terenie i elementami sensorycznymi – przeznaczone na ekologiczne zajęcia terenowe dla dzieci.

Miasto podpisało już umowy z wykonawcą, żywiecką spółką Caputa i Zając, która w Lasku Bathelta, czyli na terenie graniczącym z lotniskiem w Aleksandrowicach, zbuduje właśnie taką klasę w krajobrazie i Ogród Beskidzki, publiczną toaletę (ta pojawi się też po drugiej stronie lotniska – przy ul. Pieczarkowej), altanę, mały amfiteatr oraz ścieżkę edukacyjną; a na wzgórzu Trzy Lipki pergolę, miejsca tarasowe, hotele dla owadów, stację meteorologiczną i również Ogród Beskidzki. We wszystkich tych miejscach lada dzień rozpoczną się roboty budowlane.

Podpisane są również umowy z warszawską firmę FB Serwis S.A na wykonanie zagospodarowania terenu toru saneczkowego w Lesie Cygańskim, placu przy Szkole Podstawowej nr 25 oraz zagospodarowania lasu komunalnego i terenu przy ul. Łowieckiej w Wapienicy. W Cygańskim Lesie odtworzony zostanie kamienny tor, który nie będzie jednak pełnił swojej funkcji sportowej, a stanie się szlakiem turystycznym z tablicami edukacyjnymi. W opuszczonym budynku technicznym powstanie hotel dla nietoperzy, a na dachu strefa wypoczynkowa z tarasem widokowym. Przy Szkole Podstawowej nr 25 przy ul. Pocztowej ten sam wykonawca stworzy klasę w krajobrazie, staną tu ławki i tablice informacyjne. Natomiast w Wapienicy w lesie komunalnym za małym stadionem powstaną - altana, ławki, tablice edukacyjne, a także obiekty, w których będą mogły schronić się płazy i gady. Bardzo podobne zagospodarowanie czeka teren przy ul. Łowieckiej. Dzięki specjalnej infrastrukturze mieszkańcy będą mogli oglądać tu osuwiska przy potoku Wapieniczanka – powstanie altana, ścieżki edukacyjne i tablice, elementy sensoryczne i miejsce do życia dla płazów i gadów.

Na pozwolenie na budowę czeka natomiast konsorcjum firm Gama i Investeko – wykonawca zagospodarowania terenu ujścia potoku Straconka, pomiędzy rzeką Białą i ulicą gen. Stanisława Maczka. W tej lokalizacji powstaną miejsca wypoczynku, ścieżki edukacyjne, hotele dla owadów, budki dla ptaków, publiczna toaleta i kładka na potoku. W planach jest też uporządkowanie zieleni i zastąpienie gatunków inwazyjnych rodzimymi.

To samo konsorcjum odpowiada również za projekt, który uzyskał już wszystkie formalne pozwolenia – mowa o rewitalizacji części parkowej Lasu Cygańskiego - od pętli autobusowej przy ul. Olszówka/ul. Pocztowa, pomiędzy kortami tenisowymi a ul. Olszówka, do wejścia do lasu w stronę Błoni. Przewiduje on wykonanie nowych ścieżek, ujednolicenie nawierzchni na całym terenie, wymianę oświetlenia, ławek, koszy na śmieci, nasadzenia w suchym strumieniu i w parku, montaż tablic edukacyjnych i budek dla ptaków. Kolejna inwestycja, które ma już zakończony etap projektowania i została pozytywnie zaopiniowana przez Wydział Architektury i Urbanistyki, dotyczy również Lasu Cygańskiego. To licząca 5 km ścieżka edukacyjno-ekologiczna, ogród sensoryczny, uporządkowanie miejsca po dawnej skoczni; pojawią się nowe nasadzenia, tablice edukacyjne, budki dla zwierząt, altany rekreacyjne, odbudowana zostanie drewniana altana na szczycie Koziej Góry. Rewitalizacja lasu w tym miejscu będzie polegała na wzbogaceniu siedlisk łęgowego (zbiorowiska leśnego, występującego nad rzekami i potokami – przyp. red) i grądowego (to wielogatunkowy i wielowarstwowy las liściasty zazwyczaj z przewagą grabów i dębów – przyp. red.).

W trakcie pozyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę jest wykonawca Centrum Edukacji Ekologicznej – firma Caputa & Zając. Mowa tu o zaadaptowaniu budynku dawnego przedszkola przy ul. Grotowej na ośrodek prowadzący edukację ekologiczną – CEE wraz z wyposażeniem.

Ostatnia lokalizacja, za której realizację odpowiedzialne jest również konsorcjum Gama i Investeko, jest na etapie projektu zagospodarowanie terenu wzdłuż rzeki Białej – od granicy gminy Wilkowice do mostu druha Mieczysława Piekiełki. Tu wykonawca planuje ogród społeczny z krzewami owocowymi, plac zabaw, miejsca rekreacyjne oraz publiczną toaletę.

Cały projekt Rewitalizacja miejskich systemów nadbrzeżnych wraz z utworzeniem Centrum Edukacji Ekologicznej w mieście Bielsko-Biała jest podzielony na dwa etapy dofinansowane z Unii Europejskiej. Wartość pierwszego to ponad 15,6 mln zł, z czego 12,2 mln zł to pieniądze z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, Działanie 5.4. Ochrona różnorodności biologicznej, Poddziałanie 5.4.3. Ochrona różnorodności biologicznej – tryb pozakonkursowy. Drugi etap kosztuje ponad 13,2 mln zł, dofinansowanie w tym przypadku wynosi ponad 9,5 mln zł.