Wzrost liczby przypadków WZW typu A w Polsce.

WZW A (wirusowe zapalenie wątroby typu A) - jak dochodzi do zakażenia?

• w ok. 95 proc. przypadków do zakażenia dochodzi drogą pokarmową (fekalno-oralną), poprzez spożycie:

 - wody (także w formie kostek lodu) zakażonej przez osoby wydalające wirus HAV z kałem, a nie poddaną skutecznym zabiegom dezynfekcyjnym;
 - żywności, np. umytych w zakażonej wodzie warzyw lub owoców lub ryb, owoców morza z wód zanieczyszczonych zakażonymi fekaliami;

W rzadkich przypadkach do zakażenia dochodzi:

• Poprzez bliski kontakt z osobami zakażonymi (chory możne zarażać 14–21 dni przed i ok. 7 dni po wystąpieniu objawów choroby);

• Drogą kontaktów seksualnych  bez zabezpieczeń,

• Istnieje potencjalne, lecz niewielkie ryzyko zakażenia drogą naruszenia ciągłości tkanek (drogą krwi)
• Wszystkie grupy nieprzestrzegające zasad higieny mogą być zagrożone. Zakażeniu sprzyja bliski kontakt z osobą zakażoną w bezobjawowym okresie choroby, kiedy nie jest ona jeszcze świadoma infekcji. Zakażeniu wirusem HAV ulegają najczęściej osoby mieszkające we wspólnym gospodarstwie domowym z chorym bądź też dzieci, które wiele czasu w ciągu dnia spędzają w skupiskach, takich jak przedszkola, szkoły, żłobki.

Osobami, które są najbardziej narażone na zakażenie WZW A są pracownicy oczyszczalni ścieków, obsługi urządzeń kanalizacyjnych i inni mający kontakt z nieczystościami. Również osoby pracujące w służbie zdrowia, żłobkach, przedszkolach i wojsku znajdują się grupie ryzyka. Prawdopodobieństwo zakażenia wzrasta także podczas wizyty w krajach endemicznego (gdzie choroba wciąż jest często rozpoznawana) występowania choroby (w rejonie basenu Morza Śródziemnego, krajach Europy Wschodniej i Rosji oraz w krajach rozwijających się).

WZW typu A u dzieci przebiega zazwyczaj bezobjawowo (bezżółtaczkowo) lub skąpoobjawowo. U osób dorosłych przebieg jest zazwyczaj pełnoobjawowy (z intensywną żółtaczką), u ok. 20% powikłany cholestazą wewnątrzwątrobową (zastojem żółci w drogach żółciowych). Manifestuje się bólami brzucha, obrzękiem wątroby i śledzony, żółtaczką i świądem skóry. Możliwe są wielokrotne nawroty stanu zapalnego i żółtaczki lub ich przewlekające się występowanie przez około 6 miesięcy od zachorowania. Od około 0,5 do 1% zachorowań może przebiegać pod postacią nadostrego WZW A, prowadzącego do ostrej niewydolności wątroby i dużego ryzyka zgonu w jego przebiegu. Zdarzają się również ciężkie powikłania hematologiczne, prowadzące do hipoplazji lub aplazji (zaniku) szpiku i w konsekwencji leukopenii i małopłytkowości prowadzącej do skazy krwotocznej małopłytkowej i niedoboru odporności na zakażenia bakteryjne i grzybicze.

Gdy pacjent nie jest zakaźny, może wrócić do pracy. Środki zapobiegawcze to szczepienie przeciwko WZW A, izolacja osób chorych, dezynfekcja toalet i higiena osobista, odsunięcie osób chorych od przygotowania posiłków i dystrybucji żywności, picie wody poddanej uzdatnieniu. Powrót do pracy możliwy jest po ustąpieniu zakaźności i ustąpieniu stanu zapalnego wątroby, co objawia się brakiem żółtaczki, ustąpieniem powiększenia wątroby i śledziony, normalizacją wyników stężenia bilirubiny i aktywności ALAT, AspAT, GGTP.