Jazzowa Jesień odwołana

Do Bielskiego Centrum Kultury zjeżdżałyby dzisiaj gwiazdy polskiego jazzu. Gdyby nie pandemia, już jutro rozpoczynałoby się tam czterodniowe święto polskiego jazzu - 18. Jazzowa Jesień im. Tomasza Stańko w Bielsku-Białej. Koronawirus pokrzyżował te plany i BCK musiało odwołać festiwal.

18. Jazzową Jesień im. Tomasza Stańko w Bielsku-Białej miała się odbywać w BCK w dniach 19-22 listopada. Początkowo ten szczycący się opieką znanej monachijskiej wytwórni płytowej ECM festiwal miały wypełnić koncerty gwiazd sceny jazzowej z całego świata. Jednak pandemia, ograniczenia w podróżowaniu i organizacji koncertów sprawiły, że przygotowany wcześniej program trzeba było zmienić. Postał nowy, wyjątkowy festiwalowy repertuar z koncertami samych rodzimych artystów, ale przez to może i ciekawszy.

Festiwal miał otworzyć 19 listopada solowy występ pianisty Dominika Wani zatytułowany Lonely Shadows. O artyście tak mówił kompozytor Zbigniew Preisner: Dominik Wania jest niezmiernie utalentowanym polskim pianistą. I to pianistą nie tylko jazzowym, ale także świetnie sobie daje radę z muzyką filmową, klasyczną. Jest wszechstronnie utalentowanym muzykiem. Polecił mi go Tomasz Stańko kilka lat temu.
Ten pochodzący z Sanoka pianista zyskał uznanie największych artystów. Rozpoznawalność na muzycznym rynku zaczął zdobywać, grając u boku Tomasza Stańko. Współpracuje z wieloma artystami, od dekady gra z saksofonistą Maciejem Obarą. Jego autorski debiut - nagrana w trio płyta Ravel - przyniosła mu w 2014 r. dwie nagrody Fryderyka. Najnowszy album artysty Lonely Shadows zawiera 11 kompozycji, które miały zostać zaprezentowane w Bielsku-Białej.
W drugiej części wieczoru AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy pod dyrekcją Marka Mosia miała wykonać projekt Inspired by ECM New Series, złożony z utworów Dymitra Szostakowicza i Mieczysława Wajnberga.

Orkiestra AUKSO miała wystąpić w BCK także 20 listopada, prezentując utwory wybitnego saksofonisty jazzowego, kompozytora i improwizatora Macieja Obary. Saksofonista już spotkał się muzycznie z AUKSO podczas koncertów z Tomaszem Stańko. Teraz mieliśmy usłyszeć koncert napisany przez M. Obarę na orkiestrę, saksofon i fortepian, do którego orkiestrowe aranżacje przygotował Nikola Kołodziejczyk - pianista, kompozytor i aranżer. Sam bohater tego koncertu Maciej Obara specjalnie na zaproszenie Jazzowej Jesieni stworzył septet Euforila, do którego zaprosił muzyków z nowej polskiej sceny jazzowej.
Maciej Obara jest artystą, który konsekwentnie rozwija swój własny język muzyczny od samego początku swojej artystycznej drogi. Jako trzeci z Polaków - po Tomaszu Stańko i Triu Marcina Wasilewskiego - znalazł się w wyjątkowym gronie artystów nagrywających dla ECM Records. Nie bez powodu Tomasz Stańko zaprosił go do kilku swoich projektów, m.in. do tworzenia muzyki do spektaklu Przejście. Saksofonista bardzo dużo koncertuje - zarówno ze swoim polsko-norweskim Kwartetem, jak i jako gość wielu zagranicznych projektów. Niedawno Obara wydał album Three Crowns, za który otrzymał nagrodę Fryderyka.

21 listopada na Jazzowej Jesieni zaplanowano dwa koncerty: Portret kompozytora. Arvo Pärt oraz Music For S.
Arvo Pärt to jeden z kompozytorów wywodzących się tradycji europejskiej muzyki klasycznej. Urodził się w 1935 w Paide w Estonii. Ukończył studia kompozytorskie w Talinie i szybko znalazł się w tzw. sowieckiej awangardzie. W 1980 r. władze komunistyczne zmusiły Pärta wraz z rodziną do opuszczenia kraju. Pärtowie udali się najpierw do Wiednia, a następnie do Berlina, gdzie Pärt poznał Manfreda Eichera, legendarnego dyrektora wytwórni ECM, który natychmiast podpisał z kompozytorem kontrakt i uczynił go sławnym. Od tego czasu Pärt został uhonorowany wieloma nagrodami i doktoratami honorowymi. Jest w czołówce żyjących kompozytorów klasycznych. W 2010 r. wrócił do Estonii, gdzie mieszka do dziś.
Właśnie po repertuar tego genialnego kompozytora sięga w swoim najnowszym projekcie Marcin Masecki - jeden z najbardziej twórczych i oryginalnych muzyków młodego pokolenia, kompozytor, aranżer, eksperymentator, wirtuoz pianistyki.
W drugiej części wieczoru 21 listopada mieliśmy usłyszeć program Music for S duetu Skalpel założonego przez Marcina Cichego i Igora Pudłę. Obaj są didżejami i producentami nagrań, wspólnie tworzyć zaczęli w 2000 r., a w 2004 r. podpisali kontrakt z kultową brytyjską wytwórnią Ninja Tune. Ich muzyka to połączenie tego, co tradycyjne, z nowoczesnością. Do tworzenia własnych utworów wykorzystują głównie polski jazz z lat 60. i 70., nadając mu całkowicie nowe brzmienie. W 2006 r. formacja została wyróżniona Paszportem Polityki.

Na zakończenie festiwalu 22 listopada ponownie na Jazzowej Jesieni w Bielsku-Białej miał się pojawić Jazz Band Młynarski – Masecki, prezentując swój najnowszy album Płyta z zadrą w sercu.
Wybitny pianista Marcin Masecki razem z wokalistą i multiinstrumentalistą Janem Emilem Młynarskim stworzyli zespół odwołujący się do tradycji polskich orkiestr jazzowych międzywojnia. W repertuarze Jazz-Bandu znalazły się utwory swingowe, w większości nieznane. Młynarski – Masecki postanowili spełnić swoje wielkie marzenie o prawdziwej jazzowej orkiestrze. Do podstawowego składu, który liczył 7 osób, dodali sekcję skrzypiec oraz trąbki i puzony. W ten sposób powstał 17-osobowy zespół o dużo szerszej brzmieniowej palecie. Tytuł albumu Płyta z zadrą w sercu to tytuł piosenki jednego z największych polskich tekściarzy XX wieku - Mariana Hemara. Polski przekład amerykańskiego standardu Cliffa Frienda, Charliego Tobiasa i Boyda Buncha robił furorę w jednej z rewii warszawskiego teatru Cyrulik Warszawski w roku 1938.

Czy ten niezwykły program festiwalowy, który zyskał dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - usłyszymy w przyszłości w BCK – w całości czy może w innym projekcie - czas pokaże. Pozostaje nam jedynie czekać na zatrzymanie rozprzestrzeniania się pandemii, a później zniesienie jej ograniczeń. Pozostańmy w dobry zdrowiu, z nadzieją czekając na lepsze dla kultury czasy.