Zły w Teatrze Polskim

Prawie 57 szybkich scen, bijatyki, ogromna dynamika i tempo – tak w skrócie przedstawia się opis najnowszej premiery w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej. Mowa o spektaklu Zły na podstawie powieści Leopolda Tyrmanda w reżyserii Piotra Ratajczaka. Warto dodać, że adaptacja ma miejsce w roku, który został ogłoszony Rokiem Tyrmanda. Premierowe pokazy spektaklu zaplanowano 3 i 4 października.

Sceniczna adaptacja kultowej powieści przeniesie widza w świat powojennej Warszawy lat 50. Spektakl pokazuje nocne życie miasta próbującego się odrodzić z ruin. Obok drobnych cwaniaczków i złodziei na scenie zagoszczą wpływowe gangi, a widz zobaczy brutalność mafijnych porachunków tamtych lat.
Gangsterzy, nocne kluby, a pośród nich tajemniczy Zły – samozwańczy detektyw i jedyny sprawiedliwy próbujący walczyć ze złem miasta.

- To nie jest spektakl o Warszawie, jest tu kilka elementów dotyczących Warszawy, ale tylko tyle – mówił reżyser Piotr Ratajczak. - To spektakl o uniwersalnym mieście, o mieście pełnym różnych tajemniczych grup, o ciemnej stronie miasta, o mieście ciemnych interesów, dziennikarzy, mafii, ludzi normalnych, którzy zostają wplątani w tę intrygę; i o Złym - dziwnej postaci mściciela, który budzi postrach, ale też nadzieję w mieszkańcach – dodał reżyser.

Ten uniwersalizm spektaklu wyraża się również w kostiumach, przestrzeni scenicznej i scenografii, które są inspirowane komiksami Sin City czy opowieściami o superbohaterach. To teatr grozy, teatr kryminałów, z miastem jako uniwersum, w którym dzieją się dziwne rzeczy.

Komiksowy jest też tytułowy Zły – superbohater. Wybawia społeczeństwo, przychodzi z zewnątrz i zwalnia z odpowiedzialności za normalne funkcjonowanie, ratuje świat. Zły z jednej strony jest konkretną postacią – Henrykiem, z drugiej strony dla mieszkańców jest mitem, który może uratować ich od zła i przemocy.

Nawiązanie spektaklu do komiksów ma konkretny cel. Chodzi m.in. o to, aby poprzez tempo przedstawienia, talent twórców, kreację superbohatera dotrzeć do młodej publiczności.

Adaptacji prawie 800-stronicowej powieści na potrzeby spektaklu dokonała Joanna Kowalska. - To było bardzo duże wyzwanie. Spektakl ma 57 scen i to była sztuka skrótu. Dzięki temu chyba powstało bardzo dynamiczne, zmieniające się przedstawienie – mówili wspólnie Kowalska i Ratajczak.

Przy okazji próby prasowej przed pierwszą premierą nowego sezonu teatralnego, sezon ubiegły podsumował dyrektor Witold Mazurkiewicz.
- Dziś kończymy sezon jubileuszowy. Okazał się chyba najbardziej spektakularnym, nieprawdopodobnym i niewyobrażalnym sezonem w historii teatru w ogóle. Przynajmniej tego w XX i XXI wieku. Nieprawdopodobnym, bo sezon, który był zaplanowany na bardzo bogato, mimo pandemii praktycznie do dzisiaj dzieje się według planu. Jest to dla mnie rzecz czasem zupełnie niezrozumiała. To dzięki całej masie ludzi, którzy teatr wspomagają. Mówię tu o władzy, o Ratuszu, o prezydencie Klimaszewskim, który nam sprzyja i dzięki któremu odbyła się poprzednia premiera – pierwsza premiera w Polsce, w teatrze, który jako pierwszy w kraju rozpoczął swoją działalność po pandemicznej przerwie (mowa o spektaklu W górę!). I teraz premiera Złego uda się dzięki udziałowi ministerstwa kultury. Dzięki temu wszystkiemu możemy działać. Wpływy, utracone w sposób nieodwracalny przez trzy miesiące lockdownu, teraz są na poziomie 50 procent i pozwalają funkcjonować teatrowi. Powiedzmy sobie szczerze - nie ma mnożenia strat, ale zysków nie jesteśmy w stanie wygenerować – mówił W. Mazurkiewicz.

Spotkanie przy okazji kolejnej premiery zakończył jubileuszowy tort.

twórcy:
autor – Leopold Tyrmand
adaptacja – Joanna Kowalska
reżyseria - Piotr Ratajczak
scenografia - Marcin Chlanda
kostiumy – Grupa Mixer
ruch sceniczny – Arkadiusz Buszko

obsada:
Zły – Rafał Sawicki
Merynos/Kudlaty – Adam Myrczek
Dziarska – Orina Soika
Marta – Dominika Zdzieniecka
Kolanko – Tomasz Lorek
Kolodont – Kazimierz Czapla
Kuba Wirus/Zenon – Grzegorz Margas
Moryc/Listonosz Pająk – Karol Pruciak
Olimpia – Wiktoria Węgrzyn-Lichosyt
Kruszyna – Sławomir Miska
Meteor – Mateusz Wojtasiński
Wilga – Michał Czaderna
Siupka/Śmigło/Maciejak – Piotr Gajos
Halski – Maciej Kulig

fot. Emilia Klejmont/Wydział Prasowy UMBB