Zakończył się 57. Tydzień Kultury Beskidzkiej Trwajmy w tradycji

Wbrew epidemii, wbrew obawom, z zachowaniem wszelkich środków ostrożności udało się przeprowadzić 57. Tydzień Kultury Beskidzkiej w dniach 25 lipca -2 sierpnia. Festiwal był inny niż wszystkie, ale ciekawy i bogaty w wydarzenia. Można było wspólnie pośpiewać, posłuchać tradycyjnego góralskiego grania, być razem – on-line i w realu. 

Pomimo że zły wirus w koronie przyszedł w nasze gronie (jak żartobliwie śpiewała w internecie jedna z grup podczas tegorocznego festiwalu), tradycji stało się zadość i TKB udało się przeprowadzić. Każda z miejscowości uczestniczących - Wisła, Szczyrk, Żywiec, Maków Podhalański, Oświęcim, Istebna, Jabłonków i Ujsoły - przygotowała program on-line według własnego scenariusza. W internecie widzowie mogli też powspominać występy zespołów polskich i zagranicznych z ostatnich trzech lat. Transmisje miały spory zasięg, dotarły łącznie do prawie 400 tysięcy odbiorców.

Przyznano Złote Żywieckie Serca
Przedstawiciele różnych grup polskich górali – Podhalanie, Orawianie, Babiogórcy, Zagórzanie, mieszkańcy Beskidów – Śląskiego, Żywieckiego i Sądeckiego, a także Biali Górale z okolic Łącka, Czarni Górale znad Popradu oraz Górale Czadeccy - wzięli udział w 51. Festiwalu Folkloru Górali Polskich on-line. Konkurs ten zwykle odbywa się w Żywcu podczas TKB. W 2020 roku został po raz pierwszy przeprowadzony w internecie. Obejmował wyłącznie kategorie kapel, grup śpiewaczych, solistów – instrumentalistów i śpiewaków, multiinstrumentalistów, mistrzów i uczniów.

– Co roku obserwuję, że żywiecki Festiwal Folkloru Górali Polskich staje się festiwalem młodych wykonawców – powiedziała przewodnicząca jury Anna Borucka-Szotkowska. – Wyjątkowo duża liczba uczestników spowodowała, że i nagród jury przyznało dużo, bo poziom prezentacji był dość wysoki i wyrównany - dodała.

Złote Żywieckie Serca w poszczególnych kategoriach otrzymali: kapela Młode Podhale z Nowego Targu, żeńska grupa śpiewacza Jaworzyncianki z Jaworzynki, mistrzyni gry na skrzypcach Małgorzata Filary-Furowicz z Kamesznicy (wraz z uczennicami Martą Krzyżowską i Julią Pawlicą z Jeleśni), mistrzyni śpiewu Monika Wałach-Kaczmarzyk (wraz z uczennicami Marią Galej, Martą Galej i Marią Bojko z Jaworzynki), solistka śpiewaczka Brygida Sordyl z Pietrzykowic oraz grająca na złóbcokach solistka instrumentalistka Anna Trebunia z Murzasichla.

Po raz pierwszy w historii FFGP przyznano Nagrody Specjalne. Uhonorowano osoby wybitnie zasłużone dla tradycyjnej kultury Beskidu Żywieckiego: śpiewaczki Juliannę Adamek i Annę Dunat z Pewli Wielkiej, siostry Józefę i Zofię Sordyl z Korbielowa, a także skrzypka Władysława Byrtka z Pewli Wielkiej. Jak zauważyła Anna Borucka-Szotkowska, są to artyści, którzy wzrastali w tej tradycyjnej kulturze, będącej częścią ich codziennego życia. Od wielu lat przekazują swoją wiedzę i repertuar młodemu pokoleniu. A ten pokoleniowy przekaz jest bardzo ważny dla zachowania ciągłości tradycji. I tu jest także wielka rola żywieckiego Festiwalu. Pełna treść protokołu dostępna jest na stronie: https://tkb.art.pl/laureaci-festiwalu-folkloru-gorali-polskich-2020/

Plenery
W Wiśle nie zabrakło oczywiście miejscowych grup śpiewaczych, takich jak Wańcy, Tkocze czy Stejizbianki; oraz kapel, jak Wisła czy Borowiczka. Poza tym studio Korowód w Amfiteatrze im. S. Hadyny gościło wykonawców ze wszystkich miejscowości TKB. Jak co roku zaśpiewał też Gorol, męski chór działający przy jabło nkowskim kole Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego na Zaolziu w Czechach.

Szczyrk zaskoczył w tym roku koncertami kapel na Skrzycznem, Hali Skrzyczeńskiej i Przełęczy Karkoszczonka. Dokładnie w momencie, kiedy estrada w Szczyrku zaczęła nadawać swoją transmisję na żywo wprost z placu św. Jakuba, nastąpiło gwałtowne załamanie pogody. Mimo to w strugach deszczu kontynuowano program, w którym wzięły udział m.in. świętujące właśnie swoje jubileusze miejscowe zespoły Ondraszek i Klimczok, a także zaproszone kapele, m.in. Muzyka Góralsko Andrzeja Budza z Podhala. Wśród gości pojawił się tutejszy multiinstrumentalista Antoni Gluza, który tym razem zagrał na okarynie.

W Żywcu natomiast odbył się coroczny kiermasz, czyli Targi Sztuki Ludowej. Na dziedzińcu między zamkami można było zakupić rzeźbione świątki, bibułkowe kwiatki, hafty i koronki, koniki, bryczki, klepoki, artystyczne wyroby kowalskie, a nawet piszczałki, fujarki i dwojnice. Przygrywały kapele ludowe zespołów regionalnych z Żywiecczyzny. Wystąpili muzycy tradycyjni Przemysław Ficek i Marcin Blachura. Dopełnieniem były liczne warsztaty, m.in. rzeźby w drewnie, malarstwa na szkle, budowy instrumentów ludowych. Chętnie brały w nich udział dzieci.

Z pewnością odczuwalny był w tym roku brak plenerowych popisów tanecznych polskich i zagranicznych zespołów folklorystycznych w amfiteatrach. Ze względu na sytuację ich działalność została bardzo ograniczona. Dlatego już w kwietniu organizatorzy TKB zainicjowali na Facebooku akcję #zatancujwdomu, w której z wielką radością wzięły udział zespoły z całej Polski. Zaprezentowały on-line śpiew, muzykę i taniec, przesyłając nagrania wykonane telefonem wprost ze swoich domów. Zgłosili się też goście z zagranicy – z Turcji, Chorwacji, Gruzji i Francji.